Ο ιατρικός συγγραφέας Ιωάννης Αλεξανδρείας

Στο παρόν άρθρο αναδεικνύουμε συνοπτικά μια ιατρική μορφή της Χριστιανικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (‘Βυζάντιο’), τον Ιωάννη Αλεξανδρείας.

Ο Ιωάννης Αλεξανδρείας (600-42) ήταν βυζαντινός ιατρικός συγγραφέας που ζούσε στην Αλεξάνδρεια, στην σημερινή Αίγυπτο.

Θεωρείται ότι είναι ο συντάκτης ενός σχολίου για το De sectis του Γαληνού, μια λατινική εκδοχή του οποίου σώζεται σε πολλά χειρόγραφα. Έγραψε ένα σχόλιο στο βιβλίο του Ιπποκράτη για το έμβρυο (Hippocratis De natura pueri commentarium), το οποίο σώζεται σε ένα ελληνικό χειρόγραφο και σε μια λατινική έκδοση του 13ου αιώνα που έγινε για τον βασιλιά Manfred της Σικελίας. Έγραψε επίσης ένα σχόλιο για το έκτο βιβλίο των επιδημιών του Ιπποκράτη (Hippocratis Epidemiarum librum VI commentarii fragmenta), γνωστό από ανώνυμη λατινική μετάφραση και από αποσπάσματα από το ελληνικό πρωτότυπο, εισήλθε στα περιθώρια μιας ελληνικής μετάφρασης ενός αραβικού ιατρικού κειμένου.

(Πηγή: https://en.wikipedia.org/wiki/John_of_Alexandria)

Επιπροσθέτως, γνωστοποιούμε στον αναγνώστη την επιστημονική δημοσίευση “John of Alexandria Again: Greek Medical Philosophy in Latin Translation” της Vivian Nutton:

Απόσταγμα (Extract)

Είναι ένας θαρραλέος μελετητής που μπαίνει στον θορυβώδη κόσμο της ιατρικής της ύστερης Αρχαιότητας στην αναζήτηση πληροφοριών για προγενέστερες θεωρίες. Όχι μόνο οι απόψεις ενός Ηρόφιλου ή ενός Γαληνού μπορούν να παραμορφωθούν από τους μακρινούς τους διερμηνείς, αλλά συχνά τα ίδια τα κείμενα παρουσιάζουν σοβαρές προκλήσεις στην κατανόηση. Πουθενά δεν είναι πιο εμφανές από ό, τι στις λατινικές εκδοχές που έγιναν από ελληνικά φιλοσοφικά και ιατρικά σχόλια, τα οποία παρεμβάλλουν ένα πρόσθετο γλωσσικό εμπόδιο προτού κανείς να καταλάβει μερικές φορές πολύπλοκα επιχειρήματα. Ωστόσο, όπως έδειξε ο R. J. Hankinson στην πρόσφατη σημείωσή του για τον Ιωάννη της Αλεξάνδρειας, υπάρχουν πολλά που μπορούν να κερδηθούν από αυτά τα απαγορευτικά έργα. Όμως, παρόλο που κατάφερε να αποσαφηνίσει ένα μεγάλο μέρος της τεχνικής ορολογίας και του επιχειρήματος που κρύβεται πίσω από μία από αυτές τις μεταφράσεις, η έλλειψη εξοικείωσής του με την κειμενική βάση του σχετικού σχολιασμού τον οδήγησε τόσο σε σφάλμα όσο και τον εμπόδισε να επιλύσει ακόμη περισσότερες από τις δυσκολίες του . Η άγνοιά του είναι ευκόλως συγχωρήσιμη, διότι, όπως θα φανεί, οι σύγχρονοι εκδότες συνωμότησαν άθελά τους να μπλοκάρουν το δρόμο προς την αλήθεια και η απαραίτητη δευτερογενής βιβλιογραφία έχει δημοσιευθεί σε περιοδικά και δημοσιεύσεις σπάνια προσιτές στον κλασικιστή.

(Πηγή: https://www.cambridge.org/core/journals/classical-quarterly/article/john-of-alexandria-again-greek-medical-philosophy-in-latin-translation/B40536E89F9405A796AF85BE0799335C)

Έρευνα-Μετάφραση: Αναστάσιος Φιλόπονος