Θεογονία Κατά Παγχαίους ή Κατ’ Ευήμερον

Στο παρόν άρθρο παρουσιάζουμε την, μάλλον άγνωστη στον περισσότερο κόσμο,  ‘Θεογονία Κατά Παγχαίους ή Κατ’ Ευήμερον‘ μέσα από επιλεγμένα αποσπάσματα του αντίστοιχου κεφαλαίου της ‘Ωγυγίας‘ του Αθανασίου Σταγειρίτη.

“Κατά τον Αραβικόν ωκεανόν ήτον τινές νήσοι, και μία τούτων η μεγαλυτέρα ωνομάζετο Παγχαία. Επί της βασιλείας δε του Κασσάνδρου, ο Ευήμερος ο οποίος έγραψε την Ιεράν αναγραφήν, φίλος ων του βασιλέως Κασσάνδρου, επέμπετο εις μεγάλας και μακρινάς αποδημίας, δια βασιλικάς υποθέσεις, και εξέπεσε ποτέ προς τον ρηθέντα ωκεανόν, και ήλθεν εις την Παγχαίαν νήσον, ένθα είδεν οικοδομάς και ναούς αρχαιοτάτους, μεγαλοπρεπείς, και τους εγκατοίκους ευσεβείς και προθύμους εις την λατρείαν των θεών, τους οποίους ετίμων με θυσίας μεγαλοπρεπείς και αφιερώματα χρυσά και αργυρά, και άλλα τοιαύτα αξιόλογα, ώστε και η νήσος ελέγετο Ιερά των θεών. Ήτον δε και λόφος τις υψηλός, και εις την κορυφήν αυτού Ιερόν του Διός Τριφυλίου επονομαζομένου, και εν τω Ιερώ στήλη χρυσή εις την οποίαν ήτον γεγραμμέναι κεφαλαιωδώς αι πράξεις του Ουρανού, του Κρόνου και του Διός.

Ότι ο Ουρανός εβασίλευσε πρώτος εις τον κόσμον, και ήτον άνθρωπος αγαθός, ευεργέτης των ανθρώπων και επιστήμων της αστρονομίας, και πρώτος εθυσίασεν εις τους Ουρανίους θεούς. Όθεν ωνομάσθη Ουρανός.

(…) Μετά τούτον δε εβασίλευσεν ο Κρόνος

(…) Μετά δε τον Κρόνον εβασίλευσεν ο Ζεύς

(…) Ότε δε περιήρχετο ο Ζεύς την οικουμένην, ήλθε και εις την Βαβυλώνα, όπου υπεδέχθη αυτόν ο Βήλος με μεγάλην περιποίησιν. Εκείθεν δε καταβάς εις τον ωκεανόν, ήλθε και εις την Παγχαίαν νήσον, ένθα έκτισε βωμόν του πάππου αυτού Ουρανού, και το ρηθέν Ιερόν εις τον λόφον, εις το οποίον ήτον η στήλη, η έχουσα τας πράξεις αυτών γεγραμμένας. Εκείθεν δε ανέβη δια της Συρίας και ήλθε προς τον τότε βασιλέα Κάσσιον, αφ’ ου ωνομάσθη και το Κάσσιον όρος της Συρίας. Εκείθεν δε ήλθεν εις την Κιλικίαν, όπου ήτον τότε τοπάρχης ο Κίλιξ, τον οποίον ενίκησε με πόλεμον, επειδή ηναντιώθη. Ύστερον δε ελθών και εις άλλα πολλά έθνη, ετιμήθη και εγνωρίσθη θεός. Ταύτα έγραψε και ο Ευήμερος, τα οποία ολίγον διαφέρουσι της Θεογονίας των Ατλαντείων.”

(Πηγή: Ωγυγία ή Αρχαιολογία, Αθανασίου Σταγειρίτη, Τόμος Α, Σελ. 24-26)

(NovoScriptorium: Παρατηρούμε από τον χάρτη ότι η περιγραφή της νήσου ‘Παγχαίας’, σύμφωνα βέβαια με την σύγχρονη οριοθέτηση της Αραβικής θάλασσας, πρέπει να είναι είτε η νήσος Σοκοτρά της Υεμένης είτε κάποια νήσος των Μαλδίβων. Θεωρούμε πως μεγαλύτερη πιθανότητα έχει η πρώτη περίπτωση, όπου η νήσος βρίσκεται ξεκάθαρα πλησίον της Αραβικής Χερσονήσου, ενώ, αντιθέτως, οι Μαλδίβες βρίσκονται δίπλα στην Ινδική Χερσόνησο. Πιστεύουμε ότι ο αρχαίος συγγραφέας θα έγραφε ‘πλησίον της Ινδικής Χερσονήσου’ αν ήθελε να δώσει κατεύθυνση προς Μαλδίβες)