Μυκηναϊκά και Μινωικά ευρήματα στην Θράκη

Στο παρόν άρθρο συλλέξαμε και παρουσιάζουμε τις πιο αξιόπιστες αναφορές περί Μυκηναϊκών και Μινωικών ευρημάτων στην περιοχή της -Ελληνικής κυρίως- Θράκης, συμπεριλαμβανομένης και της νήσου Σαμοθράκης.

“Τα Κάστρα Άβαντα και Ποτάμου βρίσκονται έξω από το χωριό Άβαντας, δέκα χιλιόμετρα από την Αλεξανδρούπολη. Ολόκληρη η περιοχή έχει διάσπαρτα κάστρα σε λοφίσκους και βράχους που επιτρέπουν την επόπτευση της πεδιάδας και του περάσματος από την Ροδόπη και την Κομοτηνή.

Το Κάστρο του Άβαντα λέγεται αλλιώς Μποζ-Τεπέ, από το ομώνυμο ύψωμα που είναι χτισμένο. Τα ερείπιά του δεν φαίνονται καθόλου, παρά μόνο αφού τα προσεγγίσει κανείς. Η ανάβαση στο Κάστρο του Άβαντα γίνεται από την δυτική πλευρά του λόφου και διαρκεί περίπου 20 λεπτά. Σώζεται μια μεγαλοπρεπής πύλη, με δύο ψηλούς πύργους εκατέρωθεν και οι επάλξεις του κάστρου, με τα σκαλοπάτια που οδηγούν ως εκεί.

Η θέα όλης της πεδιάδας από τις πολεμίστρες δικαιολογεί απόλυτα την κατασκευή του Κάστρου του Άβαντα στο σημείο αυτό. Τα ερείπια που βλέπει ο επισκέπτης σήμερα στο Κάστρο του Άβαντα χρονολογούνται του 13ου αιώνα, αν και στο σημείο υπάρχουν ευρήματα ήδη από την μυκηναϊκή περίοδο.”

(Πηγή: http://www.e-evros.gr/gr/pages/4681/kastra-abanta-potamoy)

“ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ Στο Ιερό των Μεγάλων Θεών (Δήμος Σαμοθράκης) πραγματοποιήθηκαν ανασκαφικές εργασίες στην κοίτη του δυτικού (κεντρικού) ρέματος του αρχαιολογικού χώρου, οι οποίες έφεραν στο φως ένα πλήθος (197) αρχιτεκτονικών μελών, ένα μεγάλο μέρος από τα οποία (26) προέρχονται από τη Θόλο της Αρσινόης Β. Στον ίδιο χώρο πραγματοποιήθηκαν εργασίες αποκατάστασης των διαδρομών επίσκεψης και σήμανσης, οι οποίες περιέλαβαν και το χώρο της Αρχαίας Πόλης. Στον προιστορικό οικισμό (Νεότερη Νεολιθική Ι Μέση Χαλκοκρατία) στη θέση «Μικρό Βουνί» της νοτιοδυτικής παραλίας στη διάρκεια κατασκευής προστατευτικού στεγάστρου στο βόρειο τομέα της ανασκαφής ερευνήθηκαν πληρέστερα τα ανώτερα μεσοχαλκά στρώματα (εικ. 11) και ιδιαίτερα αυτό που περιείχε τα κατάλοιπα της μινωικής παρουσίας στη Σαμοθράκη και το βορειοανατολικό Αιγαίο. Προϊστάμενοι Διαμαντής Τριαντάφυλλος ( ) Νικολίτσα Κοκκοτάκη ( ) Πολυξένη Τσατσοπούλου (2008) Δημήτρης Μάτσας ( ) Εικ. 9. Πλωτινόπολη Διδυμοτείχου. Ψηφιδωτό δάπεδο. Εικ. 10. Ταφικός τύμβος Δοξιπάρας – Ζώνης. Η Άμαξα Β. Εικ. 11. Ανασκαφή στο Μικρό Βουνί Σαμοθράκης. Ανασκαφές Υπεύθυνοι αρχαιολόγοι Περιοχή Ξάνθης Περιοχές Ροδόπης και Έβρου Μάκρη Δορίσκος Πλωτινόπολη – Θυρέα Ιτέα – Αρδάνιο, Λάδη, Μικρή Δοξιπάρα – Ζώνη Ζώνη – Εγνατία Οδός Ιερό των Μεγάλων Θεών – Μικρό Βουνί Κ. Καλλιντζή Χ. Καραδήμα – Ν. Κοκκοτάκη Ν. Ευστρατίου – Κ. Καλλιντζή Χ. Καραδήμα Μ. Κουτσουμανής Δ. Τριαντάφυλλος Π. Τσατσοπούλου Δ. Μάτσας”

(Πηγή: “ΑΠΟ ΤΟ ΑΝΑΣΚΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΩΝ ΕΦΟΡΕΙΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ 2000-2010”, Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, 2012)

“Τα πρώτα δείγματα αυτού του συστήματος γραφής (Σημείωση: της Γραμμικής Α) πηγαίνουν πίσω στο 1800 π.Χ. και προέρχονται από το παλάτι της Φαιστού. Η γραφή αυτή χρησιμοποιείται μέχρι περίπου το 1400 π.Χ. και δείγματα της βρίσκουμε σε όλα τα κέντρα του μινωικού κόσμου της Κρήτης  , με πιο σημαντικό την Κνωσό και το παλάτι της. Τα βρίσκουμε επίσης και σε περιοχές που ήταν σε επαφή με τον μινωικό κόσμο: τη Θήρα, τη Μήλο, την Κέα, τα Κύθηρα, τη Σαμοθράκη, ως και τη μακρινή Μίλητο της Μικράς Ασίας.”

(Πηγή: http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/history/ag_history/browse.html?start=48)

“έξω από την Αλεξανδρούπολη κοντά στο χωριό ‘Αβας βρίσκονται το μεσαιωνικό κάστρο του Πόταμου και το κάστρο του Άβαντα όπου συνυπάρχουν τείχη Μυκηναϊκής, Κλασικής και Βυζαντινής εποχής. Εκεί κοντά σε στενωπό από όπου περνά η σιδηροδρομική γραμμή βρίσκονται πολλά σπήλαια και σε αν από αυτά είναι το παρεκκλήσι των Αγίων Θεοδώρων με τοιχογραφίες από τον 11ο και 13ο αιώνα.

(Πηγή: https://www.hellogreece.gr/thrace/alexandroupoli/)

“Εποχή του σιδήρου – γεωμετρικη εποχη (1050-650 π.Χ. αι.)

Η οικιστική δραστηριότητα κάποιων θέσεων (από τις 13 χρονολογημένες στη Θράκη) μαρτυρεί εμπορικές επαφές με τον μινωικό και τον ευρύτερο αιγαιακό χώρο.”

(Πηγή: http://www.greece.org/main/index.php?option=com_content&view=article&id=1124&Itemid=1136)

“Το 2005 Γερμανοί μελετητές από το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης επιβεβαίωσαν ότι τα δύο μάλλον μικρά θραύσματα, που ανακαλύφθηκαν από τον αρχαιολόγο (Καθηγητή) Νικολάι Οβτσάροφ στην Ανατολική Ροδόπη (Βουλγαρία), είναι γραμμένες στη Μινωική γραφή Γραμμική Α, περίπου από το 15ο αιώνα π.Χ.”

(Πηγή: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A1%CE%BF%CE%B4%CF%8C%CF%80%CE%B7)

Η ανασκαφική έρευνα στην περιοχή αποκάλυψε «έγγραφα» σε πηλό ενός μινωικού, πιθανότατα κνωσιακού, αρχείου, τα οποία χρονολογούνται στη Μέση Χαλκοκρατία (19-18ος αι. π.Χ.). Το γεγονός ότι βρέθηκαν για πρώτη φορά τόσο μακριά από την Κρήτη μινωικά «έγγραφα», επιβεβαιώνει τις εμπορικές συναλλαγές της Κρήτης με τη Σαμοθράκη και το βορειοανατολικό Αιγαίο. Στο Μικρό Βουνί βρέθηκε μια επιγραφή στη Γραμμική Α’, η οποία αποτελεί ένα από τα πρωιμότερα δείγματα χρήσης της γραφής αυτής εκτός Κρήτης και σφράγισμα με το πρώτο μέρος της ιερογλυφικής Φόρμουλας Προσφοράς (ιερογλυφικά σημεία-συλλαβογράμματα του διπλού πέλεκυ και της σουπιάς).

(Πηγή: http://www.ipet.gr/thesaurusII/articles.php?lang=gr&id=932&thm=9&p_id=&sp_id=)

NovoScriptorium: Δυστυχώς, δεν κατέστη δυνατό να βρεθούν φωτογραφίες ή βίντεο που να απεικονίζουν τα ευρήματα. Όπως επίσης δεν βρήκαμε κάποια επιστημονική δημοσίευση για αυτά στο Διαδίκτυο. Αυτό που διαφαίνεται πάντως είναι πως (έχουν ξεκινήσει να) τεκμηριώνονται οι σχέσεις μεταξύ των κατοίκων της Θράκης και του Μυκηναϊκού-Μινωικού κόσμου, κάτι αναμενόμενο (παρά τις διάφορες ευφάνταστες θεωρίες που αναπαράγονται, ακόμη και από επιστήμονες) από την Ελληνική Γραμματεία και Μυθολογία. Μόνο τον Όμηρο να έχει διαβάσει λίγο πιο προσεκτικά κάποιος, αντιλαμβάνεται αμέσως ότι η περιοχή της Θράκης ανήκε ξεκάθαρα στον Ελληνικό κόσμο και, άρα, τίποτα πιο αναμενόμενο από το να υπάρχουν επαφές με τους Έλληνες άλλων περιοχών. Το πόσο στενές ήταν αυτές θα μας το επιβεβαιώσει (εμείς είμαστε σίγουροι για αυτό, καθότι πιστεύουμε την Ελληνική Παράδοση και όχι τις διάφορες ‘θεωρίες’ για αυτήν) εν καιρώ και η Αρχαιολογική σκαπάνη.

Έρευνα-Αποδελτίωση: Φιλάρετος Ομηρίδης