Η αγάπη και η ελευθερία δεν είναι δύο λέξεις αυθαίρετες. Η αγάπη και η ελευθερία είναι ο τρόπος με τον οποίο υπάρχει και στέκεται απέναντί μας ο ίδιος ο Θεός, τον οποίο γνωρίζουμε μέσα από το πρόσωπο του Χριστού, δια του Αγίου Πνεύματος.
Η Εκκλησία μας, μιλώντας για το πρόσωπο του Χριστού, μας είπε ότι στο πρόσωπό Του ενώθηκε ο Θεός και ο άνθρωπος, η θεία και η ανθρώπινη φύση «ασυγχύτως» και «αδιαιρέτως». Τι θα πει «ασυγχύτως»; Είναι η ελευθερία. Τι θα πει «αδιαιρέτως»; Είναι η αγάπη. Τι σημαίνει αυτό πιο απλά: Ο Θεός έγινε άνθρωπος αλλά δεν κατήργησε τον άνθρωπο. Ο Θεός προσέλαβε την ανθρώπινη φύση μας, αλλά δεν την εξάλειψε, την προσέλαβε για να την ελευθερώσει και να την θεραπεύσει. Ο Θεός ήρθε σ’ εμάς με αγάπη γιατί ο Θεός είναι αγάπη.
Ρώτησε ο Μωυσής στην Παλαιά Διαθήκη τον Θεό: «Ποιο είναι το όνομά σου;» (Εξ. 3, 13). Κι ο Θεός απάντησε: «Εγώ ειμί ο Ων» (Εξ. 3, 14) -μπορείτε να το δείτε γραμμένο στην εικόνα του Χριστού. Τι σημαίνει «Εγώ ειμί ο Ων»; Σημαίνει: «Εγώ είμαι Αυτός που είναι». Αυτό προσδιορίζει τον Θεό: Είναι! Τι θα πει υπάρχω; Θα πει, «άρχω κάτω από κάποιον άλλον». Ε λοιπόν, ο Θεός δεν υπάρχει, ο Θεός είναι! Δεν είναι σχήμα λόγου, είναι μια τρομακτική αλήθεια. Επειδή ο Θεός είναι, γι’ αυτό μπορώ εγώ να υπάρχω. Αν ο Θεός «δεν είναι» τότε κι εγώ είμαι ένα «μη ον» ή αν θέλετε -έστω και αν σοκάρει- ένα σκουπίδι. Γιατί εγώ δεν μπορώ να «είμαι»; Γιατί υπάρχει ο θάνατος. Ποιο είναι το μέλλον του ανθρώπου χωρίς τον Θεό; Να μεταβληθεί σε ένα ψόφιο κουφάρι. Κι ακόμα κι αυτοί που τον αγαπούν, να τρέξουν να τον θάψουν γρήγορα για να μη βρωμήσει το λείψανό του. Άρα το μέλλον χωρίς τον Θεό είναι η σκουπιδοποίησή μας. Αυτή είναι η αξία μας. Κι εκείνοι που αρνούνται τον Χριστό, δεν κατάλαβαν ότι αρνούνται τον ίδιο τον εαυτό τους. Έτσι λοιπόν, επειδή ο Θεός είναι, εγώ μπορώ να υπάρχω. Αλλά υπ-άρχω, δεν άρχω! Είμαι κάτω από τον Θεό και γι’ αυτό μπορώ να είμαι. Κι ο τρόπος που ο άνθρωπος μπορεί να «είναι» είναι μόνον όταν είναι ενωμένος με Αυτόν που είναι.
Η Ανάσταση του Χριστού λοιπόν, επιβεβαιώνει δύο πράγματα: Πρώτον ότι ο Χριστός ήταν αληθινά άνθρωπος γι’ αυτό και πέθανε. Και δεύτερον, ότι ο θάνατος δεν ανήκει στην φύση του Θεού, ο θάνατος ανήκει στη φύση των ανθρώπων. Κι όταν καμιά φορά μερικοί άνθρωποι λένε «γιατί, Θεέ μου;» βλέποντας κάποιο δικό τους συγγενή (πιο νέο ίσως) να πεθαίνει, τους λέω: «Τον μόνο που δεν πρέπει να ρωτάτε για τον θάνατο είναι ο Θεός». Γιατί ο Θεός δεν έπλασε τον θάνατο. Εμείς επιλέξαμε τον θάνατο. Άρα εμείς έχουμε την ευθύνη. Όμως η Ανάσταση του Χριστού τι απέδειξε; Ότι δεν είναι μόνο τέλειος άνθρωπος, αλλά είναι και ο αληθινός Θεός. Εάν λοιπόν εγώ μείνω στον Θεό, τότε γίνομαι «είναι». Και γι’ αυτό η Ανάσταση είναι η μεγάλη χαρά και η μεγάλη γιορτή, γιατί χάρη στην Ανάσταση του Χριστού, εμείς είμαστε, χάρη στην Ανάσταση του Χριστού έχει νόημα η δική μας η ζωή και παύει το μέλλον μας να είναι σκουπίδι. Και με τον Θεό μαζί τι είμαστε; «Θεοί εν μέσω θεών». Όλοι οι Άγιοι ήταν άνθρωποι αλλά θεώθηκαν και ζουν στη Βασιλεία του Θεού, ως «Θεοί εν μέσω θεών».
Ποιος είναι λοιπόν ο Χριστός; Ο Χριστός είναι αγάπη. Δεν έχει αγάπη, είναι αγάπη. Και απ’ την άλλη μεριά, σέβεται απόλυτα την ελευθερία μας. Μας έπλασε από αγάπη, αλλά μας έπλασε τόσο ελεύθερους, ώστε να μπορούμε να πούμε «όχι» ακόμα και στον Θεό. Και όταν εμείς του είπαμε «όχι», ο Θεός δεν κάκιωσε μαζί μας. Μας άφησε όμως να γνωρίσουμε και να ζήσουμε καλά μια μεγάλη αλήθεια: πως δεν υπάρχει ελευθερία χωρίς ευθύνη. Μας άφησε να βιώσουμε την ευθύνη της επιλογής μας. Επιλέξαμε να ζήσουμε χωρίς τον Θεό και τελικά περάσαμε στον πόνο και στον θάνατο. Ο Θεός σεβάστηκε την ελευθερία μας, αλλά μας άφησε όλη την ευθύνη της ελευθερίας μας.
Όσοι έγιναν Άγιοι, είναι γιατί αγάπησαν τον Χριστό. Ο Άγιος Πορφύριος τι φώναζε σε όλους; «Αγαπήστε τον Χριστό και μην σας νοιάζει τίποτα». Έτσι λοιπόν, στον Θεό δεν πάμε με το ζόρι. Δεν πάμε από φόβο. Ο φόβος φτιάχνει θρησκόληπτους ανθρώπους και όχι Χριστιανούς. Φτιάχνει ανθρώπους που δεν είναι ελεύθεροι απέναντι στον Θεό. Δεν τον αγαπάνε ελεύθερα αλλά από φόβο. Στον Θεό λοιπόν πηγαίνω ελεύθερα, γιατί εμπιστεύομαι το πρόσωπο και την αγάπη Του. Δεν φοβάμαι τον Θεό. Όποιος φοβάται τον Θεό είναι άρρωστος. Γιατί; Διότι ο Θεός είναι Αγάπη! Φοβάμαι την Αγάπη; Ε, άρρωστος είμαι, ή έχω δαιμόνιο μέσα μου.
Βέβαια, η αγάπη έχει μια προϋπόθεση, που μας την αποκαλύπτει ο Θεός ως δική του ιδιότητα: είναι η ταπείνωση. Τι μας είπε ο Χριστός; «Μάθετε από μένα ότι είμαι πράος και ταπεινός στην καρδιά» (Ματθ. 11, 29). Τι είπε η Παναγία για τον εαυτό της; «ότι επέβλεψεν (ο Θεός) επί την ταπείνωσιν της δούλης αυτού» (Λουκ. 1, 48). Άρα, δεν υπάρχει αγάπη χωρίς ταπείνωση.
Αν δεν είσαι ταπεινός, είσαι ανίκανος να αγαπήσεις. Αυτό πια το ξέρουμε και το σπουδάζουμε δυστυχώς στην εποχή μας: Βλέπουμε πόσα νέα παιδιά παντρεύονται και πριν χρονίσει ο γάμος τους, έχουν χωρίσει. Κοντεύει να γίνει της μόδας. Σήμερα δυστυχώς το ερώτημα είναι, ποιος δεν θα χωρίσει. Και γιατί χωρίζουν οι άνθρωποι; Γιατί είναι ανίκανοι να αγαπήσουν. Και γιατί είναι ανίκανοι να αγαπήσουν πραγματικά; Επειδή έχουν εγωισμό. Ο άνθρωπος που έχει εγωισμό είναι ανίκανος να αγαπήσει. Κι εμείς οι μεγάλοι καλλιεργούμε τον εγωισμό στα παιδιά μας. Ποια είναι η συμβουλή που δίνουν πολλές μανάδες (ακόμα και Χριστιανές ή κατ’ όνομα Χριστιανές) στον γιο ή στην κόρη; «Κύτταξε μη σου πάρει τον αέρα!». Με κάτι τέτοια καταστρέφουμε τα παιδιά μας. Δεν μπορεί λοιπόν να υπάρχει αγάπη χωρίς ταπείνωση. Και ο Θεός που μας αγάπησε μέχρι θανάτου, είναι «ταπεινός στην καρδιά».
Ένα ζευγάρι για να ζήσει, πρέπει να έχουν και τα δύο μέλη αγάπη και ελευθερία. Τι σημαίνει αγαπώ τον άλλον; Σημαίνει ότι σέβομαι αυτό τον «άλλο» που αυτός είναι. Όταν θέλω τον άλλον να τον κάνω ό, τι είμαι εγώ, δεν τον αγαπώ. Έχω απλώς ένα εγώ, που δεν θέλει να αναγνωρίζει κανέναν εκτός από τον εαυτό του. Υπάρχει ένα ωραίο τραγούδι που λέει «Σ’ αγαπώ γιατί είσαι ωραία, σ’ αγαπώ γιατί είσαι εσύ…». Τι θα πει, «Σ’ αγαπώ γιατί είσαι εσύ;». Θα πει «σ’ αγαπώ και μπορώ να σ’ αγαπώ, γιατί δεν είσαι εγώ». Το ότι εσύ είσαι διαφορετικός ή διαφορετική, αυτό δεν είναι απειλή για μένα, είναι πλουτισμός της σχέσης, διότι σ’ αγαπώ. Όταν όμως θέλω να σε κάνω ό, τι είμαι εγώ, πάει να πει ότι σε φοβάμαι. Και «σε φοβάμαι» σημαίνει «δεν σ’ αγαπώ». Αν θέλω να σε κάνω «εγώ», τότε δεν σ’ αγαπώ.
Αυτά τα δύο πράγματα είναι δυστυχώς η ρίζα όλης της κακοδαιμονίας που είχαν και έχουν τα ζευγάρια, τόσο τα πιο μικρά όσο και τα πιο μεγάλα. Μόνοι μας στερηθήκαμε τη χαρά μέσα στο ίδιο μας το σπίτι. Διότι δεν αγαπηθήκαμε, αλλά φοβηθήκαμε ο ένας τον άλλον. Τι σημαίνει «…γιατί είσαι ωραία»; Δεν είπε «…γιατί είσαι όμορφη». Για να καταλάβουμε τη λέξη «ωραία» πρέπει να θυμηθούμε ότι ο Νυμφίος της ψυχής μας «ωραίος κάλλει παρά τους υιούς των ανθρώπων» (Ψαλμ. 44, 3) ή τα λόγια του τροπαρίου: «Την ωραιότητα της παρθενίας σου και το υπέρλαμπρον το της αγνείας σου». Η ωραιότητα είναι θέμα της ψυχής. Αγαπώ και μου εμπνέει την αγάπη ο άνθρωπος που έχει «ωραία» ψυχή. Ο άνθρωπος που έχει μόνο ωραία φάτσα, μπορεί να με ενθουσιάσει, αλλά αν δεν έχει ωραία ψυχή, θα με συντρίψει.
Άρα, ένα ζευγάρι σήμερα, είτε καινούριο είτε παλιό, δεν μπορεί να ζήσει χωρίς ελευθερία και χωρίς αγάπη. Δεν σε σκλαβώνω λοιπόν, δεν σε θέλω για υπηρέτη μου, σε θέλω για τον πλούτο της ζωής μου ή, όπως ακούμε στο Μυστήριο του γάμου, «για το στεφάνι μου και για τη δόξα μου». Το ακούμε στο γάμο μας, το ακούμε στον γάμο των παιδιών μας, αλλά δυστυχώς λίγοι το ζούνε. Τι σημαίνει «…στέφεται ο δούλος του Θεού Ιωάννης την δούλη του Θεού Μαρία, εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος»; Σημαίνει ότι ο Θεός χάρισε τον ένα στον άλλον, ώστε να γίνεται ο καθένας «στέφανος», στεφάνι και δόξα του άλλου. Αυτό μόνο άμα ζήσει κανείς, αρκεί για να φτάσει στην πληρότητα της σχέσης και της αγάπης.
Όμως εμείς δεν βλέπουμε τον άλλον σαν το στεφάνι μας, πράγμα που σημαίνει ότι έχουμε βγάλει και τον Θεό από τη ζωή μας. Διότι τι σημαίνει η αγάπη σ’ ένα ζευγάρι; Σημαίνει την έμπρακτη ευχαριστία προς τον Θεό, που χάρισε τον ένα στον άλλον. Ο Θεός περιμένει να δει σε τι θέση έχει βάλει ο καθένας το δώρο που του έκανε Εκείνος -σε ποια θέση στην καρδιά του και σε ποια θέση στη ζωή του. Και ο Θεός δεν κάνει λάθη, εμείς κάνουμε λάθη. Εμείς δεν εκτιμάμε το δώρο, διότι θεωρούμε τον εαυτό μας πολύ πιο σπουδαίο από το δώρο. Δηλαδή, πάλι ο εγωισμός βρίσκεται στη ρίζα των πραγμάτων. Αυτός είναι η πηγή της δυστυχίας μας.
Μια αληθινή, υγιής σχέση λοιπόν, έχει αγάπη αλλά και ελευθερία. Ο άλλος είναι η χαρά μου, δεν τον φοβάμαι, δεν είναι η κόλασή μου. Και η σχέση μας με τον Θεό είναι σχέση αγάπης και ελευθερίας.
Για τη σχέση του γονιού με τα παιδιά, μέσα στην οικογένεια, πάλι το ίδιο ισχύει. Αγάπη και ελευθερία. Το παιδί μου, που λέω ότι το αγαπώ και το κάνω να σέρνεται απ’ το φουστάνι μου, στην πραγματικότητα το μισώ! Και να ξέρετε, πάρα πολλοί γονείς έχουν τρομακτική ευθύνη για τα παιδιά τους, που όσο μεν τα είχαν στο σπίτι τους ήταν καλά και μόλις πήγαν να σπουδάσουν, παρασύρθηκαν. Οι γονείς φταίνε που παρασύρθηκαν αυτά τα παιδιά, γιατί δεν τα μεγάλωσαν έτσι ώστε να μπορούν να σταθούν στα πόδια τους, αλλά τα ήθελαν να τρέχουν από πίσω τους, πίσω από τους γονείς. Και πώς μεγαλώνω υπεύθυνα ένα παιδί; Όταν απαιτώ τις ευθύνες της ελευθερίας του. Εμείς πολλές φορές δεν τα μαθαίνουμε να είναι υπεύθυνα, δεν απαιτούμε απ αυτά την ευθύνη της ελευθερίας τους. Νομίζουμε ότι χωρίς εμάς δεν μπορούν να ζήσουν και ισχύει πράγματι, διότι έτσι τα μεγαλώνουμε. Αλλά αυτό δεν είναι προς τιμήν μας. Τα παιδιά τα μεγαλώνουμε για να μας φύγουν, όχι για να εξαρτώνται από μας διαρκώς.
Δημιουργείται λοιπόν μια εξάρτηση, με ευθύνη των γονιών. Και μετά συνεχίζουν να παρεμβαίνουν οι γονείς -περισσότερες φορές οι μανάδες, γιατί νομίζουν ότι κανείς άλλος δεν μπορεί να μαγειρέψει στον γιο τους τόσο όμορφα, όσο εκείνες. Και το παιδί παντρεύεται και μας κάνει και τη χαρά -να το πω έτσι- να μένει στο σπίτι, που του φτιάξαμε πάνω απ’ το δικό μας. Και κάθε λίγο και λιγάκι θα πάμε το φαγητό, σαν να είναι άχρηστη η γυναίκα του…
Αγάπη, συγγνώμη, εξομολόγηση. Χωρίς αυτά, όχι σαράντα, ογδόντα μέρες να νηστέψουμε είναι άχρηστες! Είναι πολύ σημαντικό να το καταλάβουμε αυτό. Όσες μέρες και να νηστέψω, χωρίς αγάπη και συγγνώμη, είναι άχρηστες. Δεν με ωφελούν σε τίποτα και ίσως με βλάπτουν, γιατί καλλιεργούν την υποκρισία μου. Φαίνομαι στους άλλους ότι νηστεύω, αλλά εγώ γράφω στα παλιά μου τα παπούτσια το θέλημα του Θεού.
Χωρίς την αγάπη και την ελευθερία, που διαμορφώνουν μια υγιή κατάσταση, οι σχέσεις αρρωσταίνουν και επέρχονται συγκρούσεις.
Πριν από πολλά χρόνια, ήρθε σε μένα ένα νέο ζευγάρι. Είχαν παντρευτεί, αλλά ο πατέρας του γιου, που -σημειώστε το αυτό- δεν έλειπε καμία Κυριακή από την Εκκλησία, πίστευε ότι ο γιος του δεν πήρε την προίκα που έπρεπε να πάρει κι έτσι άρχισε να παρεμβαίνει στο ζευγάρι, ώστε να τους χωρίσει. Τα παιδιά έφτασαν σε αδιέξοδο. Είπα λοιπόν στο παλικάρι: «Άκουσε, παιδί μου, θα πεις στον πατέρα σου, ‘Πατέρα, μέχρι χθες ανήκα στη δική σου την οικογένεια, τώρα πια δεν ανήκω στην οικογένειά σου, ανήκω στη δική μου οικογένεια. Αν μας αγαπάς, να προσεύχεσαι για μας, αλλά θα μείνεις στην άκρη. Τα προβλήματα θα τα λύσουμε η γυναίκα μου κι εγώ’». Μου λέει το παλικάρι, που σεβόταν τον πατέρα του: «Πάτερ, άμα τα πω αυτά στον πατέρα μου, θα πεθάνει». του αγρίεψα τότε και του λέω: «Άκου, παιδί μου, ο πατέρας σου αργά ή γρήγορα θα πεθάνει, αν όμως πεθαίνοντας πάει στην κόλαση, εσύ θα φταις». Ξαφνιάστηκε. «Θυμήσου τι μου έλεγες προηγουμένως για το τι κάνει ο πατέρας σου και απάντησέ μου: Αν ο πατέρας σου, πεθάνει απόψε, πού θα πάει; Έχεις καμιά αμφιβολία πως θα πάει στην κόλαση; Μου λες λοιπόν ότι τον αγαπάς και θα τον αφήσεις να πάει; Άκουσέ με! Θα κάνεις καλό και στον πατέρα σου, διότι θα του ταπεινώσεις τον εγωισμό και θα σώσεις και το σπίτι σου». Ευτυχώς, με άκουσε. Θύμωσε στην αρχή ο πατέρας, αλλά μετά ηρέμησε, πέθανε έπειτα από σαράντα χρόνια. Και τα δύο παιδιά έκαναν μια ευτυχισμένη οικογένεια.
Ποιος πήγε να καταστρέψει αυτή την οικογένεια; Ο πατέρας. Γιατί; Από εγωισμό. Αγαπούσε τον γιό του; Κι όμως, πήγε να του καταστρέψει αυτό που είχε φτιάξει.. Δεν πρέπει να ξεχνάμε τα λόγια, «ένεκεν τούτου καταλείψει άνθρωπος τον πατέρα αυτού και την μητέρα και προσκολληθήσεται προς την γυναίκα αυτού» (Γεν. 2, 24). Ποιος το είπε αυτό; Ο Χριστός! Εκείνος που είχε πει και το «Τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου» (Εξ. 20, 12). Τίμα! Κάντε σύγκριση των ρημάτων: ευγενικό ρήμα το ένα (τίμα), τα άλλα δύο ρήματα σκληρά (εγκαταλείψει, προσκολληθήσεται). Όμως ο Χριστός είναι που τα λέει όλα. Άρα τι θα γίνεις; Θεομάχος; Και αυτό που λέει, «ούς ο Θεός συνέζευξε, άνθρωπος μή χωριζέτω», ποιος θα’ ρθει να το κάνει; Ο πατέρας και η μάνα; Και δεν θα γίνουν έτσι θεομάχοι;
Γι’ αυτό λοιπόν, καθώς μεγαλώνουμε τα παιδιά μας, πρέπει να τα μεγαλώνουμε με αγάπη και ελευθερία. Πώς μεγαλώνουν με ελευθερία και αγάπη; Όταν ζητάτε ευθύνες απ’ τα παιδιά σας και δεν πάτε εσείς να τα καλύψετε όλα. Θα τα καταστρέψετε! Είτε στο διάστημα των σπουδών τους, που δεν θα’ χουν μάθει να ζούνε ελεύθεροι και θα πέσουν σε πολλές παγίδες, είτε μετέπειτα.
Η αγάπη και η ελευθερία είναι στη ρίζα όλων των ανθρώπινων σχέσεων, διότι είναι η ταυτότητα του προσώπου του Χριστού και το πρότυπο του ανθρώπου. Είναι ο Θεάνθρωπος Χριστός. Ο Θεός ήρθε σ’ εμάς με αγάπη και ελευθερία. Εμείς πρέπει να πάμε στον Χριστό με αγάπη και ελευθερία. Και πρέπει να συναντήσουμε το πρόσωπο με το οποίο θα μοιραστούμε τη ζωή μας, σεβόμενοι την ελευθερία του και περιβάλλοντάς το με αγάπη. Και στα παιδιά μας πρέπει να στραφούμε με αγάπη αλλά και με σεβασμό στην προσωπικότητά τους. Και δεν υπάρχει ελευθερία, όπου δεν υπάρχει ευθύνη. Ελεύθερος είναι ο άνθρωπος, από τον οποίο απαιτείς την ευθύνη της ελευθερίας του.
Η ευθύνη μας δεν καταργείται ποτέ. Άρα, οφείλουμε να φτιάχνουμε Χριστιανούς, που στη ζωή τους θα κερδίζουν, κι όχι φοβισμένους ανθρώπους. Γιατί ο φοβισμένος άνθρωπος δεν είναι ποτέ υγιής. Ακόμα και την υπακοή, εγώ σαν πνευματικός δεν μπορώ να την απαιτήσω από κανέναν. Οφείλω να σου πω την αλήθεια και να σε αφήσω να σηκώσεις το βάρος της δικής σου ελευθερίας. Εσύ θα αποφασίσεις αν θα κάνεις υπακοή, δεν θα στο επιβάλλω εγώ.
«Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν…», είπε ο Κύριος – πώς εγώ θα έρθω να σε τραβήξω με το ζόρι; Ο σεβασμός της ελευθερίας είναι ο λόγος, που ο Χριστός, την ώρα που τον φίλησε ο Ιούδας, ή την ώρα που του έδωσε ένα χαστούκι ο υπηρέτης εκείνος, δεν φώναξε τις λεγεώνες των Αγγέλων, αλλά είπε στον Πέτρο, «βάλε το μαχαίρι στη θέση του, δεν είναι αυτός ο τρόπος ο δικός μου»
Δεν έχεις αληθινή αγάπη, γι’ αυτό και έχεις μέσα σου κακία.
Όλοι το γνωρίζουμε: υποφέρουμε πολύ στη ζωή μας. Τα έχουμε κάνει όλα ένα κουβάρι. Η σχέση μας με τον Θεό είναι αρρωστημένη, θρησκόληπτη. Η σχέση μας με το σπίτι μας είναι γεμάτη γκρίνια, σύγκρουση, ένταση. Η σχέση με τα παιδιά μας έχει γίνει σχέση χωρίς χαμόγελο. Και το κουβάρι δεν λύνεται, τραβώντας από δω κι από κει. Λύνεται άμα βρεις την άκρη και θα σωθείς. Άλλαξε τη ζωή σου, κάνε τη αναστάσιμη, κάνε τη χαρούμενη, κάνε τη όπως τη θέλει ο Χριστός. Αυτό σημαίνει «πιστεύω».
Υποφέρουμε όλοι, αλλά ο καθένας μας θεωρεί ότι φταίει ο άλλος που υποφέρουμε εμείς. στην πραγματικότητα, υποφέρουμε εξαιτίας μας.
Ο Χριστός είπε, «η βασιλεία του Θεού εντός υμών εστιν» (Λουκ. 17, 21), αλλά εμείς την ψάχνουμε έξω από μας, γι’ αυτό και δεν τη βρίσκουμε ποτέ. Εύχομαι να ψάξουμε μέσα μας, με αγάπη και ελευθερία προς τον Θεό, με αγάπη και ελευθερία προς τους ανθρώπους, ώστε να βρούμε την κρυμμένη ευτυχία και να ηρεμήσουμε, να ειρηνεύσουμε, να ανακαλύψουμε το νόημα και την ομορφιά της ψυχής μας.
(Πηγή: “Δεν έχουμε άλλο δρόμο από την Αγάπη!”, μακαριστού Παύλου Μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης, 2019, Εκδόσεις ἐν πλῷ)
Novo Scriptorium 
Leave a Reply